Kun je jezelf kort voorstellen en uitleggen waarom je deelneemt aan het project #taboebrekers?
“Ik ben Amina, 29 jaar en ik ben taboebreker voor het thema “grensoverschrijdend gedrag”. Ik doe mee aan het project omwille van een persoonlijke ervaring en omdat ik aan anderen wil aantonen dat er wel degelijk stappen te ondernemen zijn, dat er wel degelijk een weg uit is.
Grensoverschrijdend gedrag gebeurt ook allemaal veel meer dan we denken en daar wil ik bewustzijn rond creëren. Heel veel meisjes - want bij hen komt het nog steeds meest van al voor - hebben ook helemaal niet door dat het gebeurt.”
Kun je iets meer vertellen over wat jij hebt meegemaakt?
“Ik had drie zaakvoerders in het vorig bedrijf waarvoor ik als personeelsverantwoordelijke werkte en twee van de drie vertoonden ongepast gedrag. Dat ging vooral over verbaal onacceptabel gedrag, maar ik had wel echt schrik dat het nog verder zou gaan. Ik zorgde altijd dat ik nooit alleen was met één van mijn bazen. Via sms werd ik ook heel vaak lastiggevallen. Zo kreeg ik ‘s avonds bijvoorbeeld berichtjes “Wil je een rokje aandoen morgen om te komen werken?” of naaktfoto’s van onbekenden met het bijschrift “Hier, dit is je nieuwjaarscadeau”.
Er was ook een moment waarop ik mee moest naar het filiaal van ons bedrijf in Nederland. We bleven daar toen ook overnachten. Mijn baas heeft heel de tijd opmerkingen gemaakt als “ik ga vannacht binnenkomen” waardoor ik heel die nacht niet durfde slapen. Op een bepaald moment stond er ook een teambuilding naar Spanje gepland, maar daarvoor heb ik me ziek gemeld omdat ik zoveel schrik had om op op een bepaald moment alleen met hen te moeten zijn.
- Amina
Mijn directe baas waarmee ik meest moest samenwerken was degene van de drie die wel ok was, waar ik wel goed mee kon samenwerken. Hij heeft op een bepaald moment kanker gekregen waardoor hij eerst halve dagen kwam werken en daarna niet meer. De bedoeling was dat ik taken zou overnemen van hem, maar daardoor zou ik nog meer moeten samenwerken met die andere twee en dat zag ik echt niet zitten. Ik heb toen loopbaanbegeleiding genomen omdat ik er echt slecht aan toe was. Ik sliep niet meer en had de hele tijd schrik dat er een moment zou komen waarop ik alleen zou zijn met één van die twee bazen.”
Hoe reageer je op zoiets?
“Ik gaf wel telkens aan dat dat echt niet ok was of ik negeerde het. Op het werk zelf riep ik vaak “nee” of “ieuw”, zodat er zeker iemand het gehoord had als er iets gebeurde. Dat ik zo reageerde en er niets van moest weten, werd niet gerespecteerd. Iedere keer kwamen ze in mijn “bubbel” en ik kon ze letterlijk niet afschudden.
Had het impact op hoe goed je je werk deed?
“Ik deed m’n werk nog wel goed, ik kon me nog wel concentreren, had een aparte bureau. Ik deed mijn werk ook gewoon super graag, dat was eigenlijk echt mijn droomjob. Het inhoudelijke werk leidde me wel wat af van de situatie op de werkvloer.
Zo behandeld worden had echter wel invloed op hoe mijn collega’s met me omgingen. Ik was personeelsverantwoordelijke, dus moest evaluatiegesprekken en sollicitaties afnemen, en dat was al uitdagend omdat ik nog zo jong was. Door de opmerkingen die mijn bazen maakten, verloor ik alle gezag binnen het bedrijf en binnen mijn functie."
Hoe lang heb je daar gewerkt? Is dat meteen gestart toen je daar begon met werken?
“Ik heb daar twee jaar gewerkt, ongeveer in 2018 gestart. Dat is heel subtiel begonnen en eigenlijk vanaf het eerste kerstfeestje is het erger beginnen worden. Mijn ene baas heeft dan zat aan een collega gezegd dat hij me graag zag, dat hij echt verliefd was, en hij wou ook heel de tijd dansen. Ik wou dat niet, maar hij pakte me wel heel de tijd vast, heeft zelfs een gat in mijn kous getrokken, fluisterde in mijn oor. Sindsdien is het alleen maar erger geworden. Zo begon hij me bijvoorbeeld mee te vragen naar parenclubs en zei hij ook expliciet wat hij “wou doen met mij” terwijl er andere collega’s bij stonden."
Hoe reageerden je collega’s daarop?
“Ik werkte in de hard sales, dus dat waren bijna allemaal mannelijke collega’s die daar werkten. En die oudere collega’s gingen daar echt helemaal in mee. Die raakten mij ook echt aan terwijl ik dat niet wou: m’n rug zogezegd masseren, als ik mijn haar had opgestoken daar aan komen, ik voelde me daar echt ongemakkelijk bij."
Er was één andere jonge vrouwelijke collega waar mijn bazen hetzelfde bij deden, maar zij ging wel in op hun vragen. Zij had wel seks met hen en er werd mij zelfs de vraag gesteld om seks met haar te hebben en dat te filmen. De bazen zeiden dat ze ons daarvoor zouden betalen. Zij kreeg iphones, een auto, een hele nieuwe living, …
- Amina
Hoe en welke heb jij verdere stappen ondernomen?
“Ik heb vooral tips gekregen via loopbaanbegeleiding. Zij stelde voor om contact op te nemen met de RVA, naar toezicht op de sociale wetten. Ik had schrik om zonder werk te vallen, zonder inkomen. Als ik zelf ontslag zou nemen, zou ik ook geen recht hebben op een uitkering. Ik was echt bang dat dat zou gebeuren.
Ik had gelukkig wel heel veel bewijzen verzameld over de periode heen. Een collega die bij hetzelfde bedrijf werkte en ontslag had genomen, had me die tip gegeven. Om geen berichten te wissen, alles te documenteren. Ik heb alles dus kunnen voorleggen en de directrice van de RVA heeft dan een verhoor opgenomen. Daardoor heb ik dan ontslag kunnen nemen met een brief van de RVA, waardoor ik wel mijn uitkering kon behouden. Dat is allemaal vrij snel gebeurd, maar ik moest wel een maand opzeg doen, omdat ik daar al twee jaar werkte. Dat was net de maand voordat covid startte en eigenlijk ook de laatste maand van het bedrijf, want tijdens covid zijn ze failliet gegaan. Heel frustrerend...
Die laatste maand zijn ze echt vreselijk ambetant geweest. Ze hebben me drie keer proberen omkopen om daar toch te blijven. Echt geld aangeboden. Ze wisten bijvoorbeeld dat ik alleen wou gaan wonen. Ze vroegen ook hoeveel loonsverhoging ik wou om te blijven, of ik genoeg spaargeld had.”
Hebben die zaakvoerders daar gevolgen van ondervonden, behalve het feit dat jij bent weggegaan?
“Nee, eigenlijk niet. De RVA wou wel dat ik officieel klacht indiende bij het toezicht van de sociale wetten. Maar doordat ze failliet zijn gegaan en ik die jarenlange procedure niet zag zitten, heb ik ervoor gekozen om dat niet te doen. Ze wisten ook niet dat dat de reden was dat ik wegging, ik heb dat enkel aan mijn rechtstreekse baas verteld, waar ik wel een goeie band mee had.
Die zaakvoerders lieten ook echt niemand los. Als er iemand bij het bedrijf wegging, belden ze bijvoorbeeld naar die persoons nieuwe werkgever om leugens te gaan verkondigen. Het was dus niet zo dat als je er wegging, dat je er meteen ook vanaf was.”
Hebben ze jou nadien dan nog lastiggevallen?
“Ja, ik heb echt hun telefoonnummers en facebook accounts moeten blokkeren. Toen ik startte bij dat bedrijf moesten we hen verplicht aanvaarden op facebook zodat ze echt konden volgen als je iets postte. Ik heb dus nadien echt alles moeten blokkeren omdat ze bleven berichten sturen en bellen. Op instagram hebben ze zelfs valse accounts gemaakt om me te contacteren, terwijl ik hun originele accounts al had geblokkeerd.”
Welke impact had dat op de rest van je leven? Draag je dat op een bepaalde manier nog altijd mee?
“Ik ben nog altijd alleen. Ik heb geen vertrouwen meer in jongens, vind het moeilijk te geloven dat ze niet enkel op dat ene uit zijn, dat ze respect voor me hebben. Ik zou ook echt niemand willen die zich op zijn werk ook zo gedraagt tegen andere vrouwen. Ik heb echt een beetje bindingsangst en heb bijvoorbeeld een hele tijd ook echt geen interesse gehad om te daten.
Ik ben dat nu nog allemaal aan het verwerken, ben naar een therapeut geweest, vooral via meditatie. Mijn beeld moet terug hersteld worden.
Dat wat ik daar heb meegemaakt abnormaal is en dat er heel veel mensen zijn die mij niet op die manier zouden behandelen. Op mijn nieuwe werk komt de de zaakvoerder bijvoorbeeld ook één keer per maand langs en hij ziet er toevallig heel gelijkaardig uit als mijn vorige bazen, hij is ook wat dezelfde leeftijd. Daardoor leg ik echt meteen de link en ga ik er meteen vanuit dat hij ook zo is. De RVA heeft me wel geholpen met me te sterken in de overtuiging dat de schuld niet bij mij lag, want ik schaamde me wel ergens over de situatie.”
Dacht je dat eerst wel? Legde je een deel schuld bij jezelf?
“Je stelt jezelf wel vragen. Overdrijf ik niet gewoon? Reageer ik niet te scherp? Maar nee, het is niet omdat ik een kleedje draag dat dat je het recht geeft om bepaalde opmerkingen te maken of me aan te raken.”
Kon je goed bij familie en vrienden terecht met je verhaal?
“Ik heb het eigenlijk wel heel lang voor mezelf gehouden. Ik ben altijd al zo dat ik het eerst voor mezelf hou en zelf probeer op te lossen. Pas als het echt te erg wordt zou ik erover babbelen. Ik ben meestal ook de persoon die goed luistert, waar vrienden naartoe komen om hun verhaal te doen. Dus bij hen heeft het ook heel lang geduurd voordat ik het verteld heb, eigenlijk pas als ik al van werk veranderd was.
Van mijn therapeut kreeg ik natuurlijk ook steun en door haar volg ik die cursussen meditatie. Mijn mama is daarnaast eigenlijk de enige aan wie ik het wel verteld heb, zij heeft mij ook heel erg gesteund doorheen het verhaal en geholpen met stappen ondernemen. Mijn mama heeft eigenlijk een gelijkaardige situatie meegemaakt als zij ooit startte met werken, maar toen was er daar nog helemaal geen ruimte voor om daar tegenin te gaan.”
Dus gelijkaardige situaties als die van jou worden nu wel veel serieuzer genomen, denk je?
“Ja, toezicht op de sociale wetten is bijvoorbeeld veel strenger, dat is echt een beetje je reddingsboei. Ik denk wel dat er nog veel geïnformeerd moet worden over waar je allemaal exact terecht kunt voor hulp.”
Ken je nog anderen die in gelijkaardige situaties meegemaakt hebben?
“Nee, ik had dat echt nog nooit gehoord. Het is echt pas sinds mij deelname aan taboebrekers, dat ik anderen heb ontmoet. Hoewel de meerderheid van mijn vrienden jongens zijn jongens, ik heb met hen nog nooit zoiets meegemaakt, zij behandelen mij altijd met respect. Ik was voordien echt nog nooit door iemand op die manier behandeld.”
Welk advies zou je aan anderen geven die een gelijkaardige situatie meemaken?
“Ik zou aan anderen zeggen: wacht er niet zo lang mee. Vanaf dat je je ongemakkelijk voelt bij een opmerking moet je meteen aangeven dat het niet kan. En als ze daar geen rekening mee houden moet je verdere stappen ondernemen. Ook: bewijzen verzamelen. Ik ben op den duur de opmerkingen beginnen opnemen. Ik had een sneltoets naar de spraakrecorder op mijn gsm en drukte die meteen in als één van die bazen binnenkwam. Ik wist dat als ze naar mij kwamen, dat er sowieso een opmerking volgende, en die nam ik dan op."
Door met anderen te praten heb ik heb het wel echt meer kunnen accepteren. Ik hoef niet meer beschaamd te zijn. Ik ben niet alleen.
- Amina
