Ongetwijfeld is het jullie al opgevallen tijdens het rondkuieren door Brugge: overal hangen vlaggen met vragen in het Engels, Nederlands en plat “Bruhs” op. Waar gaat dit over? Maak kennis met ‘The Art of Conversation!’, het thema waarmee Brugge zal deelnemen aan de selectie voor Europese Culturele Hoofdstad 2030. Wij wisten de drie vlagvoerders (Dalilla Hermans, Marthe Soete en Victor Verhelst) te strikken voor een interview.
Europese Culturele Hoofdstad 2030 en The Art of Conversation
Sinds 1985 worden elk jaar twee à drie Europese steden verkozen tot culturele hoofdstad. De gekozen steden mogen zich een jaar lang culturele hoofdstad van Europa noemen. In 2030 zijn België en Cyprus aan de beurt om een stad naar voor te schuiven voor die bijzondere titel. Gent, Brussel, Leuven, Luik, Kortrijk, Turnhout en Brugge bereiden momenteel hun kandidaturen voor. Vorig jaar was het 20 jaar geleden dat Brugge al eens heeft mogen pronken met de gouden medaille. Dit jaar doen we dus opnieuw mee, en hoe?!
Dalilla Hermans (trajectcoördinator) en Marthe Soete (projectmedewerker) bereiden, met ondersteuning van de Cel Cultuurbeleid Brugge, het bidbook (projectplan) dat de stad zal vertegenwoordigen, voor. Victor Verhelst ontwierp de huisstijl. Als thema voor de kandidatuur werd gekozen voor ‘The Art of Conversation’.
Marthe: “We willen niet een beperkt thema zoals bijvoorbeeld klimaat, maar kiezen eerder voor een methodiek waarin je alle andere thema’s kan onder plaatsen. Dat is waar ‘The Art of Conversation’ voor staat: praten met elkaar, want dat vormt de basis van alles.”
Het zal dus een project worden waar verbinding, inclusie en laagdrempeligheid op een lijn staan.
Eind 2024 wordt het bidbook met het thema en alle projecten ingediend. Begin 2025 zal er beslist worden wie geselecteerd wordt om verder deel te nemen en in 2026 wordt de keuze gemaakt wie de Europese Culturele Hoofdstad wordt. Tot slot wordt dan in 2030 door de winnaar een volledig cultureel jaar georganiseerd.
Overal vlaggen
Marthe: “De vlaggenactie (lacht). We wilden ons thema op een soort guerrilla-gewijze manier lanceren en Brugge overrompelen met posters, tags en vlaggen. Op de vlaggen staan conversation starters in het Engels, Nederlands en Brugs zoals bvb: "Wanneer heb je voor het laatst gehuild?” of “Oe is ’t écht?”. We wilden dat mensen zich afvragen wat er allemaal aan het gebeuren is en dat de vragen gesprekken in gang zetten, zonder dat het meteen duidelijk was waarom.”
Dalilla: “En dat is goed aangeslagen! We hadden een toffe groep vrijwilligers die echt hard aan de slag zijn gegaan. We hebben gewoon via onze social media een oproep gepost. Aangezien ik nog niet veel bruggelingen ken, heb ik ook een oproep gedaan in het groepje van de mama’s van de klas van één van mijn kinderen. En die zijn komen helpen met hun kinderen erbij! (lacht). Mijn droom was: ik wil op de dag van de lancering rondwandelen in Brugge en overal vlaggen zien hangen en dat is gelukt. Er zijn gesprekken ontstaan door die vragen en dat vind ik zo mooi! Op mijn privéaccount op Instagram had iemand gereageerd: “Dankzij een vlag waarop stond: ‘Welke vraag zou je nog aan iemand willen stellen?’ heb ik voor de eerste keer een gesprek gehad met mijn dochter over haar overleden vader.” Daarvan kan ik bleiten van geluk. Als ik zelf een vlag passeer, zet het mij ook nog steeds aan het denken. Je voelt dat het niet alleen is gelukt om alles op te hangen, maar het doel is ook bereikt. We krijgen nu nog steeds de vraag of er nog vlaggen zijn.”
Projecten zorgen voor verwezenlijking en onderbouwing
Om ‘The Art of Conversation’ te onderbouwen, worden er verschillende projecten uit de grond gestampt. Zo is er al sprake van babbelbrunches en een podcast en komt er een brievenbus (ja, inderdaad heel mysterieus) en een participatief kunstwerk.
Dalilla: “We hebben 10 brunches georganiseerd in het kasteel Van Rooigem, een nieuwe culturele hub in wording. In een gemoedelijke setting tijdens een brunch met telkens een tiental partners werd er gesproken over bepaalde disciplines zoals dans, theater of comedy. Met een 360°-camera werden alle gesprekken opgenomen. In totaal hebben we zo’n 120 mensen gesproken en daar zijn ondertussen ook al samenwerkingen uit opgestart. We hebben geprobeerd bepaalde mensen te connecteren en dus hebben we in onze uitnodiging gezet dat elke organisatie (binnen de cultuursector) iemand mag meenemen die niet ‘the usual suspect’ is. Zo heeft het CC een technieker meegebracht. Op die manier zitten er allemaal verschillende mensen aan tafel, met verschillende visies en ontstaat er een dialoog tussen mensen die anders nooit in gesprek zouden gaan met elkaar.”
Dalilla: “We hebben ook een podcastserie gemaakt, in samenwerking met Villa Bota en Club Magie. Daarin komen vijf jonge kunstenaars (Océane Bollé, Brecht Vanhoutte, Zita Demarest, Geertje Karpez en Victor Vanderbeck) aan het woord die in 2030 30 jaar zullen zijn. We hebben diepte-interviews afgenomen om te polsen hoe zij Brugge zien en wat hun beleving is t.o.v. kunst en cultuur, maar ook wat ze zouden willen zien veranderen. Aangezien jonge creatievelingen al wat in die scene zitten, hopen we dat zij aan hun leeftijdsgenoten kunnen laten horen wat de mogelijkheden zijn in Brugge op vlak van kunst en cultuur.”
Marthe: “Er komt ook een brievenbus! We kunnen nog niet veel over dat project vertellen, maar het gaat over rouw en troost en in dialoog gaan met jezelf. Want ook dat hoort voor ons bij ‘The art of Conversation’.
Marthe: “We willen alle regio’s van Brugge betrekken bij een groot participatief kunstwerk. Dit zodat Brugge niet beperkt blijft tot het ei, maar alles errond een geheel wordt. Dat kunstwerk zal zijn eigen programma hebben, maar we weten nog niet concreet hoe dat eruit zal zien. Het zal een reizend iets zijn dat van wijk tot wijk zal gaan, waar mensen iets mee zullen kunnen doen. Tegen het einde van de rit zal het er helemaal anders uitzien dan in het begin en heeft iedereen uit elke wijk eraan kunnen meewerken. Op die manier willen we verbinding en inclusie gaan creëren over de hele regio op een laagdrempelige manier. Dus eigenlijk is kunst en cultuur niet het doel, maar een soort tool om mensen te begrijpen en in dialoog te laten gaan.”
Franjes, flora-achtige zaken en reliëfs
Op 29 augustus vond in De Republiek de expo i.v.m. de vormgeving voor Brugge 2030 van Victor Verhelst plaats. Daarnaast is Victor ook verantwoordelijk voor de lay-out van de website e.d..
Victor: “De werken die in De Republiek hangen zijn allemaal gebaseerd op elementen uit Brugge. De basis van de vormgeving is eigenlijk de architectuur van Brugge, de vele franjes en flora-achtige zaken, de reliëfs in gebouwen,... Op de muren speelt zich van alles af, van rustige taferelen tot drukke componenten. En dat is waar ik mee aan de slag wilde gaan als kern voor de vormgeving. Ik heb die elementen in een lettertype gestoken. Op die manier kan iedereen zelf zo’n soort werken gaan maken op hun eigen pc, zoals die op de expo. De reden waarom ik dit wou uitwerken is omdat het een project is van Brugge voor Brugge. Het is niet omdat je een grafisch ontwerper inhuurt dat zijn werk enkel voor de incrowd bedoeld is, maar dat het ook daarbuiten gebruikt kan worden. Zoals bvb. Fresh nu bezig is met de collectie voor Brugge 2030.”
Dalilla: “Ik heb onlangs een mail gekregen van een buurtwerking die iets wil organiseren i.v.m. een gespreksavond, of iets dat te maken heeft met ‘The Art of Conversation’. Zij zouden bijvoorbeeld een paar elementjes van onze huisstijl in hun communicatie kunnen gebruiken. Op die manier wordt er een soort rimpeleffect gecreëerd. Hopelijk zien we op een bepaald moment overal die elementen terug en dat kunnen wij dan allemaal in ons bidbook samenbrengen. Het zijn niet enkel onze eigen projecten en samenwerkingen, ook alle Bruggelingen kunnen zowel van de vormgeving als van ons als team gebruikmaken."
Wil je graag Victor zijn werken gaan bewonderen? Ga snel naar de Republiek! Deze zijn nog tentoongesteld tot 24 oktober.
Zaadjes planten en vruchten plukken
Marthe: “Eigenlijk willen we mensen gewoon ertoe aanzetten om terug met elkaar te praten en te leren luisteren. Dat is het begin van elke problematiek die in de toekomst nog zal voorvallen: spreken en luisteren naar elkaar. We zijn dat precies allemaal verleerd. Dat is ook iets typisch West-Vlaams, iedereen zegt gewoon dat alles wel oké is. Maar er wordt niet stilgestaan bij de ondertoon of het dieperliggende. We lijken soms afgeleerd te hebben om échte gesprekken ten gronde te voeren. Dus willen we allemaal zaadjes planten om in onze stad schone, diepe, luchtige, kwetsbare gesprekken over alle mogelijke onderwerpen terug mogelijk te maken en te vieren. We denken dat deze kandidatuur op de lange termijn die impact kan hebben.
Victor: “Er is zoveel uitdaging op vlak van diversiteit, klimaatopwarming, cultuur, … We verliezen langs alle kanten de controle, dus waarom zouden we niet iets nemen dat als kapstok kan gebruikt worden? Alles moet bespreekbaar zijn met elkaar. Dat zal waardevol zijn op het einde van de rit, ik denk dat we daar de vruchten van zullen kunnen plukken in de toekomst.”
Tekst: Guynan Berton. Foto's: Cato Crevits.
Uit BLVRD Magazine editie #36.