Precies een jaar geleden maakten de leerlingen van het 6de jaar Crossmedia en Grafimedia van het VTI Brugge een dag lang kennis met Guido Gezelle en zijn 200 (!) vrouwelijke briefschrijfsters. Het werd een verrassende kennismaking, want wie zou nu vermoeden dat deze negentiende-eeuwse priester-dichter met zoveel vrouwen correspondeerde? En dat hij zelfs het plan had om een tijdschrift voor vrouwen uit te geven? De leerlingen lieten zich inspireren door het archiefmateriaal van 150 jaar geleden en gingen creatief aan de slag. Het resultaat kan je dit najaar bekijken in Hoofdbibliotheek Biekorf. De expo maakt deel uit van het grote project ‘Vrouwen van papier’.
Even kaderen: waarom achtduizend brieven in de Brugse bib bewaard worden
De Brugse bib is niet alleen een openbare bibliotheek, maar ook een erfgoedbibliotheek. Er worden eeuwenoude boeken en documenten bewaard, waaronder het volledige archief van Guido Gezelle. Gezelle is vooral bekend door zijn natuurgedichten die de tand des tijds wonderwel hebben doorstaan en ook nu nog actueel zijn. Naast dichter was hij ook een fervente brievenschrijver. Zo’n achtduizend brieven worden in het Gezellearchief bewaard en systematisch onderzocht. Dit najaar ligt de focus op de brieven van tweehonderd vrouwen. Uit die brieven leren we dat Gezelle een empathische man was met een verrassend moderne kijk op zijn vrouwelijke tijdgenoten.
Vrouwen van papier, een tijdschrift & Sammy Slabbinck
Uit één van Gezelles brieven blijkt dat hij het plan had opgevat om een tijdschrift voor vrouwen uit te geven. Het tijdschrift is er nooit gekomen, maar voor het project Vrouwen van papier werd er wel een hedendaagse variant van gemaakt. Een twintigtal hedendaagse kunstenaars en schrijvers werkte eraan mee. De Brugse collagekunstenaar Sammy Slabbinck ontwierp de cover van het magazine en tegelijk het campagnebeeld voor de expo Vrouwen van papier.
Archiefstukken als inspiratie voor jongeren
Omdat het archiefmateriaal zo inspirerend bleek voor hedendaagse kunstenaars en schrijvers, wilden de medewerkers van het Gezellearchief ook jongeren de kans geven om met de verhalen, de brieven en de foto’s uit het archief aan de slag te gaan. Leerkracht Sylvie Crutelle van het VTI was meteen enthousiast om haar leerlingen deel te laten uitmaken van dit project. “Toen ik de vraag kreeg hieraan mee te werken, leek het mij boeiend om de leerlingen onder te dompelen in de analoge ontwerpwereld en rond een thema te werken dat ver van hun leefwereld staat. Het was een risico, maar ik had vertrouwen”, vertelt Sylvie.
Na een wandelzoektocht rond Gezelle in de Brugse binnenstad, kwam ze met haar leerlingen naar Hoofdbibliotheek Biekorf. Daar kregen ze onder meer een inkijk in de brieven van Gezelles correspondentes. Met de kennis en de indrukken die ze opdeden, gingen ze op school creatief aan de slag.
“Samen met een ex-collega, Filip Batavia, reikten wij de leerlingen een week lang enkele experimentele tools aan en ‘tonnen’ materiaal en papier: kopieën van Gezellebrieven, foto’s, tijdschriften, boeken, … . De leerlingen experimenteerden met veel goesting met verschillende technieken. Er werd zelfs genaaid, een mooie referentie aan het ‘vrouwelijke’. De leerlingen slaagden er niet alleen in om technisch knap werk te maken, maar ook de vormgeving was sterk. Het lokaal was een atelier, de muren expositieruimte, de leerlingen dichtten met beeld”, vervolgt Sylvie. “Het was verrijkend, zowel voor de leerlingen als voor mezelf. Ik ben trots op hen, hun durf om vrij te denken en open te staan voor die ‘oude priester/dichter’.”
De alternatieve covers die de leerlingen maakten voor het magazine ‘Vrouwen van papier’ kan je in november en december gaan bekijken in Hoofdbibliotheek Biekorf.
Tekst: An Desmedt. Foto's: VTI Brugge.
Uit BLVRD Magazine editie #42.
