Marie Vandewiele (1997) is binnenkort misschien wel de jongste juwelierster en goudsmid in Brugge. Ondanks dat het beroep beperkte werkgelegenheid voorziet, waagde ze toch de sprong. Ze verdiept zich in het ambacht en gaat total loss in haar DIY-atelier.
Dat goudsmid niet meteen tot de categorie ‘meest populaire beroepen’ behoort bij twintigers, hoeven we niet uit te leggen. Toch wist het bij Marie de nodige interesse op te wekken. “Ik ben altijd al een creatief beestje geweest. Het is te zeggen… Op mijn achttiende dacht ik eraan om Psychologie te studeren. Tijdens mijn middelbare schoolcarrière werd mijn creativiteit niet echt gestimuleerd. Buiten mijn hobby’s ballet en tekenacademie hield ik me niet echt bezig met kunst. Mijn ouders daarentegen gaven een ander voorbeeld. Mijn vader was dan ook degene die me meesleurde naar de opendeurdag van het KASK in Gent.
In 10 minuten was de klus geklaard: overtuigd en ingeschreven. Psychologie werd aan de kant geschoven en ik ging de 3 volgende jaren interieurvormgeving studeren. Nu zie ik in dat dit zowat minst creatieve richting is binnen hun aanbod. Mocht ik terug de keuze krijgen, zou ik voor beeldhouw- of schilderkunst gaan. Maar toen was ik nog te onzeker om te zeggen ‘dit ben ik en dit is mijn kunst’. Ik kon het me ook moeilijk voorstellen om mijn toekomst te bouwen op iets ontastbaars zoals ‘creativiteit’. Mede omdat mijn stijl en creatief denkproces (nog) steeds veranderden.”
Inspiratie uit de Stock Vermeersch
Ondertussen heeft Marie zich zodanig ontplooid dat ze zich kan kwijtraken in allerlei vormen van kunst: van schilderen tot het maken van maskers, van collages tot juwelen... Ze vindt in verschillende disciplines een uitlaatklep, maar het allerbelangrijkste is dat ze haar ideeën ook in de praktijk kan omzetten. “Het frustreerde me dat mijn ontelbare ideeën nooit concreet werden tijdens de opleiding. Daarom koos ik in het laatste jaar van mijn opleiding aan het KASK voor de focus Meubel & Design. Daar lag de focus echt op het maken van dingen. Ik heb er leren lassen, hout bewerken, leer bewerken,... Het was zo geweldig dat ik er non-stop mee bezig was. Terwijl was ik in mijn vrije tijd altijd op zoek naar unieke juwelen, maar vond nergens mijn ding. Ik ben met de technieken die ik op school leerde dan maar gewoon zelf aan de slag gegaan en startte heel erg basic. Ik boog letterlijk leuke figuurtjes in aluminium draad uit de Stock Vermeersch. Later verkocht ik ze via Instagram voor ongeveer 10 euro. Het sloeg verbazend goed aan. Ik had ook mijn standje tijdens MARKT! in De Tank en alles was meteen uitverkocht. De juwelen die ik nu maak zijn van een ander kaliber. Er zijn veel meer stappen om edele materialen te bewerken en om tot een mooi resultaat te komen. Eén foute handeling en het ontwerp is om zeep. Het hele proces is veel intensiever en vraagt meer precisiewerk. De prijs van mijn juwelen is dan ook snel vervijfvoudigd.”
Oefening baart kunst
“Na mijn leerrijke stage bij PL/NK (een Brugs ontwerpers en makers-atelier waar ze meubels maken), ging ik op zoek naar werk met mijn diploma Interieurvormgeving. Het werd langzaamaan duidelijk dat je om te kunnen starten aan een toffe job, je moest uitblinken in je vak én ook veel geluk moet hebben. Maar vooral, meubels hielden me na de werk- of lesuren niet gemotiveerd bezig. Ik besloot te starten aan de eenjarige opleiding Juwelier - Goudsmid aan Syntra West. Een vierjarige opleiding in Antwerpen was ook mogelijk, maar ik had het traject van conceptontwikkeling al doorlopen”, vertelt Marie. “Je leert tijdens de opleiding alle technieken slechts één keer, maar door iets 5 keer te doen, kun je het nog niet snel en feilloos. Het zijn technieken die ook in je vingers moeten blijven. Dat vraagt dus nog wat tijd hé. De komende jaren zal ik me vooral focussen op het verbeteren van die technieken. Want als je het mij vraagt, kun je je het niet echt veroorloven iemands trouwring te verpesten.”
De komende jaren zal ik me vooral focussen op het verbeteren van die technieken. Want als je het mij vraagt, kun je je het niet echt veroorloven iemands trouwring te verpesten.
- Marie
Juwelen zijn voor Marie heel waardevol om verschillende redenen. “Ik vind ze inspirerend en tijdloos. Er hangt ook vaak een persoonlijke herinnering aan. Denk maar aan een huwelijk, een speciale gelegenheid waarvoor je het kocht, een erfstuk, een souvenir,... Maar juwelen vertellen bijvoorbeeld ook veel over de geschiedenis. Als je je daarin verdiept, is het bewonderenswaardig wat ze eeuwen geleden al konden zonder de machines die we nu ter beschikking hebben. Vandaag hebben we al 3D-printers die het werk voor de juwelier kunnen doen. Maar als je zelf nog geen simpel ringetje kunt maken, vind ik niet dat je moet staan prutsen met die technologie. Ook als ontwerpster moet je je materialen kennen”, vindt Marie.
Passie boven werkzekerheid
Over werkzekerheid is Marie heel nuchter. “Hoewel mijn ouders mijn projecten altijd steunden, wouden ze wel dat ik eerst kon aantonen hoe het zat met de werkgelegenheid in de sector. Zoiets bewijzen is moeilijk hé. Ik heb maar wat rondgevraagd aan mensen die de opleiding deden of achter de rug hadden. De meesten gingen niet verder in het vak, maar waarom zou ik mezelf met hen moeten vergelijken?” Waarom Marie dan twee keer koos voor een opleiding met weinig economisch toekomstperspectief, weet ze maar al te best. “Er wordt van jongeren verwacht dat ze op hun 18de een keuze maken. Op dat moment ben je best nog jong en wordt die keuze natuurlijk beïnvloed door je ouders en anderen uit je omgeving. De kans dat zij je steunen om een richting te volgen waaraan het idee vasthangt dat je er geen werk mee vindt, is klein. Maar nu moet je mij eens vertellen wat je daarmee bent als je er geen energie uit haalt of gelukkig van kan worden? Ik vind dat zever. Ik zie in mijn omgeving genoeg voorbeelden van mensen die hun studies hierdoor niet hebben afgerond. Het is belangrijk om ook tijd te nemen om uit te zoeken wat je graag doet, je jezelf die tijd ook te gunnen. Doen wat je graag doet, dan pas krijg je de beste versie van jezelf.”
DIY-ateliertje
Wat ze de volgende jaren alleszins niet zal doen, is stilzitten.
“Doordat ik nog alles aan het leren ben, kan ik op school nog niet volop experimenteren met juwelen. In mijn DIY-ateliertje kan ik dan wel helemaal m’n ding doen. Ik upcyclede een werkbank samen met een vriend Andrès (Colada Events), vormde een koffiemachine om tot zuurbad en mijn gereedschapsbak is tweedehands.” Op die plek schildert ze ook vaak, of doet ze van alles door elkaar.
“Experimentele exposities kunnen me inspiratie geven voor juwelen, maar juwelen ook terug om maskers te maken of bijvoorbeeld te schilderen. Je creativiteit beperken tot één kunstdiscipline zou zonde zijn als er meerdere zijn die je aanspreken en inspireren. Het is iets wat groeit en vooral meegroeit met de persoon die je bent.”
Haar toekomstplannen hebben een tijdelijk karakter zegt ze zelf, maar dat geeft haar rust. Meestal komen die samen in een eigen zaak, maar daar heeft ze nog zeeën van tijd voor. “Ik zie het al voor me. De zaak openen met een feestje in de Kelder (lacht)."
Tekst: Sofia Ben Moussa. Foto's: Marie Vandewiele.
