Verborgen in een magisch stukje bos in Sint-Kruis ligt het domein van Kasteel Rooigem, een idyllische oase waar mens en natuur elkaar vinden en waar je al vanaf april iedere week je eigen boeket heerlijk verse bloemen kan komen plukken.
Van Bisschoppen tot bloemen
Reeds sinds de 16de eeuw staat het domein van Kasteel Rooigem in Sint-Kruis gekend voor zijn aanstekelijke rust en wondermooie symbiose van bloemen en planten. De toenmalige eigenaars woonden er samen met hun families en leefden van de voeding die de omliggende natuur hen voorzag. Begin 18de eeuw werd het een verblijfplaats voor Brugse Bisschoppen die er een formele tuin aanlegden. Hierna raakte de site in privéhanden en bleef het decennialang ontoegankelijk.
Toen Ellen Vandewalle haar opleiding biolandbouw vervolledigde en in contact kwam met Martin Lagauw, huidige eigenaar, werd het idee geboren om de toen nog verwilderde en geheime moestuin te transformeren tot een duurzame pluktuin voor lokale bewoners. Het project kreeg de naam De Innengaard, een verwijzing naar het oude woord voor een ommuurde tuin: een gaard. Het refereert tegelijk naar de verborgen wereld binnenin waar mens en natuur de kans krijgen elkaar te ontmoeten en die bovendien ruimte geeft aan verinnerlijking.. Sinds 2018 staat deze oogstgaard open voor iedereen. De zonnestralen die zich opbouwen tussen de muren stralen hun warmte af op de bloemen en de mensen. “Het draagt bij tot een plaats van harmonie waar je je kan in terugtrekken en terug connectie kan maken met jezelf en het organische leven rondom” vertelt Ellen. “Het is een microkosmos van helende rust en inspiratie, waar de hectiek van het dagelijkse leven even mag gerelativeerd worden”.
De helden van de tuin
De negen hectare grond onderhouden doet Ellen niet alleen. Ze wordt bijgestaan door een divers team van vrijwilligers die elk jaar opnieuw voor een rijk aanbod aan fleurige bloemen zorgen. De vrijwilligers noemt Ellen de echte helden van de tuin. “Maar niet enkel het werk is belangrijk. We genieten ook van de tijd samen buiten in stilte of in gesprek. Het is een vorm van sociale bewogenheid”. Deze groep komt wekelijks samen om mee te zorgen voor deze eeuwenoude tuin mét toekomst. Van zaaien tot bloembedden aanplanten: geen uitdaging staat hen in de weg. Wie maar wilt, kan meedoen als vrijwilliger: man of vrouw, groot of klein, jong of volwassen, ervaren of niet… “Wat telt is dat we zorg dragen voor de natuur, en de natuur zorgt tegelijk ook voor ons”. Dat voel je na een ochtend samenwerken, je gaat helemaal ‘herbronnen’ naar huis.
Een eerlijke gemeenschap
De Innengaard werkt volgens het principe van CSA, ofwel Community Supported Agriculture: een begrip dat oorspronkelijk uit Japan komt waar de gemeenschap rondom bijdraagt tot de lokale landbouw. Dit gebeurt op basis van een oogstaandeel die je koopt, waarbij je enerzijds de telers een waardig inkomen en zekerheid geeft, en anderzijds jezelf betrekt bij het verhaal van de tuin. Dankzij dit aandeel kan de teler exact weten hoeveel er kan geïnvesteerd worden om financiële risico’s te verkleinen.
CSA is een tegenreactie op de hedendaagse focus op zoveel mogelijk geld te slaan uit de landbouw zonder te denken aan mens en dier. Geen duurzaam landbouwmodel, noch voor de bodem, noch voor de landbouwer. Door de grote concurrentie met industriële landbouw en buitenlandse ondernemingen, hebben de telers immers ook steeds minder zekerheid over hun inkomsten.
Dankzij CSA kunnen buurtbewoners bijdragen aan het verhaal van de korte keten. Er wordt met respect en geduld met de natuur omgegaan. Iedereen voelt zich lid van een grotere gemeenschap waarin je je verantwoordelijk voelt voor elkaars toekomst. Daarnaast gebeurt de landbouw op een ecologische en duurzame manier, waar iedereen -mens, bodem en dier- beter van wordt.
Pluk je geluk
Wanneer je zelf je boeket komt plukken, krijg je van Ellen eerst een duidelijke uitleg over hoe je het beste te werk gaat. De bloemen worden namelijk op een exact punt afgesneden, waardoor ze kunnen blijven teruggroeien. Welke bloemen je plukt, kies je helemaal zelf en op je eigen gevoel. Doorheen het plukseizoen krijg je keuze uit tot maar liefst 80 soorten bloemen.
De Innengaard biedt verschillende abonnementen aan in de vorm van een pas, wat in het CSA-verhaal overeenkomt met een oogstaandeel. Door deze voorafbetaling garandeer je voor jezelf dat er genoeg te plukken valt, maar ook dat het verhaal van de bloementuin blijft voortbestaan. Voor wie eens wilt komen proeven van de pluk is er de proefpas. Voor 50 euro kan je hiermee tweemaal komen plukken. Telkens kan je beroep doen op Ellen of haar vrijwilligers die jou de nodige deskundige uitleg geven, gaande van info over de plantensoorten tot hoe je best jouw bloemen knipt.
Wie overtuigd is van een zomerse plukervaring vol unieke en gevarieerde bloemsoorten is er de Zomerpas. Hiermee pluk je de ganse zomer, beginnende vanaf half juni tot aan half oktober, elke week een boeket naar keuze. Wil je ook leren hoe je jouw bloemen het mooiste kan schikken? Dat kan op één van de workshops die Ellen organiseert in samenwerking met ervaren floristen. Voor wie een origineel en milieuvriendelijk geschenk zoekt, kunnen alle passen ook als cadeau worden gegeven.
Wat je ook verkiest, Ellen garandeert ons dat het resultaat altijd iets geheel uniek en persoonlijk zal zijn. Een ruiker bloemen waar je een heel bijzondere band mee hebt. Vrij van pesticiden, lekker lokaal en volledig in vrede met de natuur en de seizoenen. Daarbovenop draag je bij tot de lokale landbouw wiens energie tot ver buiten de muren van de tuin strekt. “Maar het plukken is niet het doel op zich”, stelt Ellen, “de mensen maken ook kennis met elkaar en het domein”, en dat levert nieuwe vriendschappen, onvergetelijke momenten en gedeelde avonturen op onder de schaduw van de eeuwenoude bomen.
Kunst tussen de bloemen
Het domein van Kasteel Rooigem blijft groeien. Er zijn plannen om uit te breiden met fruit en kruiden. In de poortgebouwen in het noordoostelijke deel van de site komen plaatsen vrij voor kunstateliers. Lokale kunstenaars kunnen zich kandidaat stellen om er een ruimte te huren, gaande van omgebouwde paardenstallen, tot werkruimtes waar een voormalig antiquair gevestigd was. Van beeldhouwers tot schilders, iedereen is welkom. Tenslotte komen er ook opportuniteiten voor coworking en cohousing waarbij een samenwerking ontstaat tussen de landbouw en de kunst.
Heb je zelf interesse een boeket te plukken, dan kan je alle info terugvinden op de website of je kunt De Innegaard volgend via facebook of instagram.
Uit BLVRD Magazine editie #22.
Tekst en foto's: Atlesque.
