Nieuwe tentoonstelling van Musea Brugge onderzoekt complexe relatie tussen mens en natuur
Van 13 april tot en met 1 september neemt Triënnale Brugge onze stad opnieuw in met een ruim aanbod aan hedendaagse kunst- en architectuurinstallaties. Met als thema Spaces of Possibility onderzoekt het tijdens deze editie de verschillende mogelijkheden van de steeds veranderende stad. Als bezoeker word je ook dit keer langs een reeks verborgen of minder bekende plekken in Brugge geleid, maar het loont ook om de ‘rebel’ uit te hangen en het pad te verlaten. Richting Rebel Garden, bijvoorbeeld, een tentoonstelling verspreid over het Groeningemuseum, het Gruuthusemuseum en het Museum Sint-Janshospitaal.
Rebel Garden toont hoe de natuur buiten de tuinmuren breekt en stelt daarmee meteen een prangende vraag aan bezoekers: wat is de impact van de mens op de natuur? Want steden veranderen continu, maar de natuur ook. Verwacht je niet aan een met kunstgras beklede museumzaal, wel aan een debat over onder andere de relatie tussen de kunstenaar en de tuin. En ja, daar horen hier en daar ook echte planten bij. Voor BLVRD gingen we in gesprek met Michel Dewilde, curator voor Hedendaagse Kunst, Cultuur en Geschiedenis bij Musea Brugge en misschien in dit geval dus ook wel een beetje een van de moderatoren van de tentoonstelling.
COVID-19 als zaadje voor Rebel Garden
Het zaadje voor deze tentoonstelling werd al eind 2020, na de coronalockdown, geplant. ‘Het belang van een tuin als toevluchtsoord leek nog nooit zo cruciaal. Het was een van de weinige plaatsen waar we zonder mondmasker naartoe konden trekken. We vertoefden massaal in de openlucht of sloegen aan het tuinieren en moestuinen. Het motief van de tuin werd het vertrekpunt om na te denken over vragen rond klimaatopwarming, tuinieren, … Toen vzw Brugge Plus, die Triënnale Brugge organiseert, naar ons toe kwam met de vraag om mee te stappen in hun verhaal zagen wij dan ook meteen enkele raakvlakken.’
Drie musea leiden je langs zeven actuele thema’s
In totaal belicht Rebel Garden zeven thema’s, verspreid over het Groeningemuseum, het Gruuthusemuseum en het Museum Sint-Janshospitaal. Hoewel de tentoonstelling de drie musea verbindt, gaat elk van hen dieper in op bepaalde vragen.
‘In het Gruuthusemuseum staan we het dichtst bij de tuin zelf als gegeven en gaan we op zoek naar de verdwenen tuin door middel van prenten van tuinen, parken en bossen die vergeten of verdwenen zijn doorheen de jaren. In het Groeningemuseum staat het gesprek tussen de kunstenaar en de tuin centraal en gaan we de impact na van de industrie op parken en tuinen, maar ook de eenwording met de natuur zelf. Tot slot spelen de klimaatopwarming, de zesde massa-extinctie en klimaatactivisme een rol in het Sint-Janshospitaal. Hier proberen we een stem te geven aan planten.’
Musea Brugge legt een hele reeks vraagstukken op tafel over de stad van de toekomst en laat kunstenaars door een contrast tussen oude en nieuwe werken in gesprek gaan met elkaar.
‘We probeerden zowel positieve als negatieve aspecten rond de tuin als gegeven samen te brengen. We vertrekken bij elke tentoonstelling steeds vanuit werken uit onze bestaande collecties. Voor Rebel Garden was dit ook het geval. Denk daarbij aan werken van bijvoorbeeld Roger Raveel. Daartegenover worden werken van meer dan vijftig hedendaagse kunstenaars geplaatst met de natuur als centraal gegeven, zoals Ben Sledsens en Otobong Nkanga. Sledsens schildert alleen maar in de tuin of in het park, dus zo’n artiest spreekt voor zich. Als we gaan kijken naar de minder leuke zaken, zoals de klimaatopwarming, komen we terecht bij Otobong Nkanga, waarvan we in onze collectie een groot wandtapijt hebben hangen waar ook echte planten in verweven zijn.
We merken trouwens ook dat de bewustwording bij jongeren erg aanwezig is. Naast het Groeningemuseum vind je bijvoorbeeld de torensculptuur ‘Guerilla Gardens’ terug, gemaakt door een honderdtal studenten van HoWest, die een soort groentetuin plaatsten opgebouwd uit stellingen. Dat stelt het ‘nieuwe’ tuinieren in vraag. En ook in het Sint-Janshospitaal vind je een installatie terug, gemaakt door tieners, rond het thema ‘tuin’.’
Rebel Garden als ontmoetingsplaats
Een bezoek aan Rebel Garden kan je starten in elk van de drie musea, maar curator Michel Dewilde raadt zelf het Groeningemuseum aan.
‘Als bezoeker loop je in feite van het ene landschap in het andere, maar in het Groeningemuseum start je vanuit het meest persoonlijke aspect: jouw relatie met de tuin, bloemen, groenten, … Rebel Garden is net zoals de tuin zelf een ontmoetingsplaats, waarbij we de evolutie van de tuin door de eeuwen heen tonen en hoe kunst daarbinnen past.’
Tekst: Shavawn Somers.
Uit BLVRD Magazine editie #40.
