Brugge is niet alleen een stad vol historische rijkdom, toeristen (alhoewel, nu een beetje minder) en lekker eten, maar ook vol literatuur. De Openbare Bibliotheek Brugge lanceerde daarom op 18 september Brugge Leest, een project om de liefde voor literatuur te laten heropleven in de stad. Om dat te doen sloegen ze de handen in elkaar met boekhandels, literaire verenigingen en boekenliefhebbers. Maria Kleopatra is een van die boekenliefhebbers en trotse stadslezer van Brugge.
Maria Kleopatra ken je vast wel van Gelateria Da Vinci in de Geldmuntstraat en af en toe kun je hen ook zien schitteren op de foto’s van fotografe Kim Note. Maar wat je misschien niet wist, is dat Maria Kleopatra graag boeken leest. Heel veel boeken en dan het liefst Engelse paperbacks (want dat is toch een beetje beter voor de portemonnee).
Waar denk je dat je passie voor lezen is begonnen?
Maria: “Ik heb altijd al heel erg graag gelezen, al van kleins af aan. Eerst las ik alles wat we in huis hadden, vooral sprookjesboeken. Raar maar waar, mijn ouders waren eigenlijk absoluut geen lezers. Mijn mama is beginnen lezen omdat ik dat zoveel doe. Ik sleurde haar altijd mee naar boekenfestivals en -festijnen, waardoor ze af en toe eens een boek meenam dat haar leuk leek.”
Is lezen een hobby waar je tijd voor vrij moet maken?
“Ja, net zoals bij elke hobby. Voor bijvoorbeeld tv-kijken moet je ook tijd vrijmaken, tenzij je naar Temptation Island kijkt, want dan ben je gewoon hersendood. [knipoogt] Dus ja, je moet er tijd voor vrijmaken, maar het is geen opgave. Ik lees minstens veertig boeken per jaar (en vroeger wat meer toen ik niet fulltime moest werken) en het blijft leuk.”
Waarom is lezen zo belangrijk in jouw leven?
“Gewoon omdat het leuk is. Het is zo verrijkend, want elk boek dat je leest is een nieuwe deur die opengaat, zelfs bij de slechte boeken. Je ontdekt altijd wel iets en je krijgt altijd een ander perspectief. Lezen maakt je gewoon empathischer. Ook is het voor mij echt tijd voor mezelf. Ik kan niet echt uitleggen waarom ik het zo graag doe, maar het is gewoon zo.”
Wat is je fijnste boekenherinnering?
“Ik denk de allereerste keer dat ik met mijn eigen geld een boek kocht in een boekenwinkel of de eerste keer dat ik een Engelse roman uitlas. Mijn eerste Engelse boek was Alice’s Adventures in Wonderland van Lewis Carroll (1865). Uiteindelijk is het ook een boek dat ik zou blijven kunnen herlezen, puur uit nostalgie en omdat je er dingen in kan blijven ontdekken. Zeker als je het herleest als je wat ouder bent, want er zijn zoveel lagen, zoveel kleine aspecten die je eerder nog niet had opgemerkt.”
Zijn er dan veel boeken die je herleest zoals Alice’s Adventures in Wonderland?
"Ja, er zijn wel een paar boeken in mijn boekenkast die ik eens om de zoveel jaar herlees, maar het is toch altijd een beetje tricky. Zal ik het na al die jaren nog goed vinden? Dus bij de meeste boeken die ik bijvoorbeeld in mijn tienerjaren heb gelezen durf ik het gewoon niet meer. Ik wil dat goede gevoel dat ik er voor de eerste keer bij had gewoon niet kapotmaken.”
In welk boek vond je jezelf voor de eerste keer terug?
“Nooit echt in een personage, denk ik. Eerder in een schrijfstijl, zoals bij Tongkat van Peter Verhelst (Prometheus, 1999). Dat was zo weird en ik heb nog steeds geen idee waarover het boek gaat, maar ik herinner me wel nog beelden uit dat boek. Dat was de eerste keer met een raar gevoel met een roman. Ook misschien wel met Lost Souls van Poppy Z. Brite (Dell, 1993), een fantasyboek uit de nineties op het randje van de kitsch. Het speelt zich af in de gothscene van de jaren negentig en dat was gewoon zo’n bekende plek voor mij. Ik zou er zo in kunnen rondlopen, minus de vampiers dan."
Wat raakt jou dan echt in een boek?
“Als ik bijvoorbeeld onverwachts een queerfiction lees, zoals bij Herinneringen aan Hadrianus van Marguerite Yourcenar (Athenaeum-Polak & Van Gennep, 1998). Het gaat over de Romeinse keizer Hadrianus en hij was verliefd op Antinoos. Hadrianus was zo zot van hem dat we nu nog weten hoe knap hij was, want er zijn standbeelden en tempels van hem. Hoe Yourcenar in haar hortdroge stijl die oude liefde terug naar boven bracht was mooi.”
Denk je dat boeken kunnen bijdragen tot een inclusievere maatschappij?
“Ik denk dat de belangrijkere vraag is of dat de taak is van boeken. Ik vind het zelf een heel moeilijke vraag, want media mag altijd zijn wat het mag zijn. Is het instructief, dat mag. Is het puur entertainment, dat mag ook, hé. Ik denk dat je nooit iemand moet verplichten om iets te schrijven dat bewust inclusiever is, want iedereen kan naar z’n eigen waarheid schrijven. Maar je merkt wel dat mensen die inclusiever schrijven of die zelf uit de minorities komen, meer kansen krijgen om uitgegeven en gelezen te worden. Uiteindelijk denk ik wel dat het eraan kan bijdragen, maar het is niet de taak van literatuur alleen. Je moet het breder zien. En een inclusievere maatschappij kost tijd, want als je het forceert dan zijn de resultaten toch meestal niet zoals gewenst.”
Maria Kleopatra tipt:
Gran Hotel Europa - Ilja Leonard Pfeifer
Een grootse roman over Europa, toerisme, de liefde, Caravaggio, immigratie en het leven zelf. Leest vlot zonder in te boeten aan intelligentie en eruditie. Blijft nog heel lang
nazinderen.
Wil - Jeroen Olyslaegers
De tweede wereldoorlog in Antwerpen, door de ogen van Wilfried Wils, die gevangen zit tussen een schoonbroer bij het verzet, en een mentor die collaboreert. Begrippen als goed en fout worden wazig en lopen door elkaar. Een duidelijker beeld van hoe de oorlog ervaren werd, is moeilijk in te beelden.
A Darker Shade of Magic - V.E. Schwab
Parallelle universums, magie, queer personages, en vroeg negentiende-eeuws London (en nog een aantal andere). Fantasierijk, leuk doordacht, en erg vlot geschreven. Perfecte ontspanningsliteratuur.
Tekst: Audrey Van den Bogaerde. Foto's: Jokke De Roo.
Uit BLVRD Magazine editie #18.
