De nachtopvang is een plek waar mensen die dak- en thuisloos zijn terecht kunnen. Iedereen zonder dak boven zijn of haar hoofd, kan hier terecht. We gingen in gesprek met Célèste Vandermeersch, maatschappelijk werker in de nachtopvang. Ze vertelde ons over de werking, de mensen en de problemen.
Wie kan er bij jullie terecht?
Célèste: “In de winterperiode kan echt iedereen vanaf 18 jaar (ook mensen zonder papieren) bij ons terecht, deze periode loopt van 15 november tot 31 maart. De andere maanden kunnen enkel mensen die effectief over papieren beschikken, hier overnachten. Deze regeling is zo omdat we in de winter meer plaats hebben, dan hebben we 18 bedden. In die maanden werken we samen met een aantal hotels, hierdoor hebben we extra bedden beschikbaar bovenop de 18 die we in de Nachtopvang zelf hebben. In de winterperiode krijgen we extra subsidies van provincie West-Vlaanderen waardoor we de extra plaatsen kunnen benutten en ook meer personeel kunnen inzetten. In de zomerperiode zijn er 12 bedden beschikbaar. Natuurlijk hebben we meer vraag dan aanbod, er staan heel veel mensen op de reservelijst. Dus als er een plaatsje vrijkomt bellen we iemand van de wachtlijst op. Een voorwaarde is wel dat mensen zich al twee weken op West-Vlaams grondgebied moeten bevinden. Zij die België doorkruisen op zoek naar opvang kunnen niet altijd geholpen worden, omdat er voor hen in veel gevallen al eerder een dossier werd opgesteld in een andere stad.”
Wat krijgen mensen hier?
“Er wordt gewerkt volgens het 4B-principe, dat is bed, bad, brood en begeleiding. Ze krijgen een bed, meestal slapen ze allemaal alleen in een kamer maar het kan wel eens gebeuren dat ze met twee slapen. In de winter slapen ze met meerderen op een kamer. Mensen kunnen hier ook douchen, ze krijgen douchemateriaal van ons. Dat gaat van handdoeken en shampoo tot tandenborstels en oorstokjes. Ook avondeten en ontbijt wordt hier aangeboden.”
Hoe kunnen mensen hier slapen?
“Wij zijn een tijdelijke opvang en werken van nacht tot nacht. Elke dag moeten ze opnieuw inbellen, tussen 11 en 12 uur, om te kijken of er nog een plek vrij is en een bed te reserveren. Overdag moet iedereen de opvang verlaten, maar we hebben ook een inloophuis. In ’t Sas, aan het Minnewater, kunnen de mensen overdag terecht. Ze kunnen daar ook douchen, hun kleren wassen, koffie of soep drinken of een croque-monsieur eten. Ze kunnen daar ook gewoon verblijven en hoeven niet per se iets te doen. Er worden ook af en toe activiteiten voorzien voor bezoekers van het inloophuis.”
Jullie zijn dus meer dan enkel een nachtopvang, wat komt er nog bij kijken?
“Iedereen die bij ons komt krijgt ook begeleiding. Dat houdt in dat we kijken naar de situatie waarin de mensen zich begeven, waaraan ze willen werken en wat we in orde moeten krijgen. Dat kan gaan van mensen die niet in orde zijn met hun identiteitskaart, geen inkomen of geen adres hebben tot mensen die psychisch kwetsbaar zijn. Wanneer iemand geen adres of inkomen heeft, kijken we samen met het OCMW naar de mogelijkheden en de zaken waar ze recht op hebben. Want een groot probleem is dat mensen vaak niet weten waar ze allemaal recht op hebben.
Als iemand psychisch kwetsbaar is en daarvoor begeleiding wil in een psychiatrisch ziekenhuis, gaan we daar ook bij helpen. Zowel hulp bij middelengebruik, van alcohol en drugs tot medicatie, als meegaan tijdens een bezoek aan de huisarts en inschrijven voor sociale huisvesting vallen binnen ons takenpakket. De begeleiding ligt dus heel breed.”
Hoe groot is jullie team en hebben jullie een persoonlijke band met de bezoekers?
“Wij werken met vijf vaste medewerkers, in de winter breidt dat team uit naar zeven. We hebben een zeer persoonlijke band met de mensen die hier komen. ’s Morgens is hier altijd één medewerker en ’s avonds zijn we altijd met twee, dit mét ondersteuning van twee vrijwilligers. Overdag is het werken meer naar begeleiding gericht, maar als je hier ‘s avonds staat, wordt alles veel persoonlijker. Wij eten samen met de mensen wat ervoor zorgt dat we ook eens over normale en gezellige dingen kunnen praten. Zo leer je de mensen goed kennen en doordat we met een klein team zijn, kent iedereen ons en wij kennen hén. Ook de vrijwilligers hebben een goede band met de mensen. Ze hebben een belangrijke rol in het zorgen voor de warme babbels, en een rustige nacht. Zij zijn degene die de medewerkers ondersteunen in de avond én ook blijven slapen. We hebben een sterk team van vrijwilligers die telkens voor ons en onze bezoekers klaar staan. Zonder vrijwilligers kan de Nachtopvang niet bestaan. We zijn dus altijd erg blij als er zich nieuwe vrijwilligers aanbieden. In een stad zoals Brugge zou men niet direct denken aan grote aantallen daklozen en thuislozen, toch is dat ook hier een probleem. Mensen die in de nachtopvang terecht komen hebben vaak ook heftige verhalen. In Brugge is deze problematiek veel minder aanwezig in het straatbeeld, maar wij weten wel de plekken waar deze mensen overdag zitten.”
Wil je zelf helpen bij de nachtopvang? Schrijf je in als vrijwilliger via nachtopvang@sasbrugge.be
Tekst: Marjolein Velleman. Foto's: Cato Crevits.
Uit BLVRD Magazine editie #35.
